We wtorek, 28 listopada 2023 r., o godz. 18.00 Nadbałtyckie Centrum Kultury zaprasza do Centrum św. Jana na wykład pod tytułem: Epitafium Adelgundy Zappio – konserwatorska podszewka. Jest to dziewiąty wykład w ramach cyklu wykładów popularnonaukowych przygotowanych przez Dział Opieki nad Zabytkami NCK pod nazwą Ocalone od zapomnienia. Świętojańskie spotkania z kulturą i sztuką, a prelegentką będzie konserwatorka zabytków Aleksandra Sobczyk
Żeby zabytkowe dzieła sztuki mogły zostać wyeksponowane muszą być poddane żmudnym pracom konserwatorskim. Konserwatorska podszewka to nic innego jak warsztat konserwatora zabytków. Na czym polega i jak wygląda praca konserwatorów zanim dzieło sztuki zostanie wyeksponowane na wystawie, dowiemy się na przykładzie świętojańskiego epitafium Adelgundy Zappio.
Aleksandra Sobczyk
Konserwatorka zabytków, za swoją pracę nagrodzona m.in. nagrodą im. prof. Jerzego Stankiewicza, od 2015 do 2022 pracowała nad przywróceniem barokowej polichromii w kościele w Krzywym Kole na Żuławach, konserwowała również świętojańskie epitafia A. Zappio i W. Fabriciusa, obecnie pracuje w Muzeum Miasta w Gdyni.
Epitafium Adelgundy Zappio, autor nieznany, 1664 r.
Barokowe epitafium Adelgundy Zappio powstało w roku 1664 r. usytuowane w bocznej nawie na ścianie północnej nad zachowaną kryptą, w której pochowana została Adelgunda i rodzina Zappio. Ufundował je dla swojej jedynej córki Zachariasz Zappio, parafianin i donator kościoła św. Jana, przewodniczący Rady kościoła, która dbała o stan obiektu i jego wyposażenie. Epitafium Adelgundy Zappio należy do jednych z najcenniejszych zachowanych zabytków z historycznego wyposażenia kościoła św. Jana. Jest to obraz nagrobny typu architektonicznego, bogato dekorowany polichromowanymi i złoconymi ornamentami i figurami rzeźbiarskimi. Głównymi elementami składowymi są obrazy malowane na blasze. Obraz główny przedstawia Chrystusa ubiczowanego siedzącego pod kolumną w otoczeniu dwóch aniołów. Na obrazie górnym przedstawiony jest wizerunek zmarłej dziewczynki – Adelgundy, klęczącej przed krucyfiksem. Po bokach w owalnych medalionach portrety jej rodziców – Katarzyny i Zachariasza. Obrazy zostały namalowane są na blasze miedzianej. W niszach po bokach obrazu głównego usytuowane są pełnoplastyczne figury alegoryczne symbolizujące Wiarę (po lewej) i Nadzieję (po prawej).
Dzieło jest bogato dekorowane ornamentem małżowinowo-chrząstkowym, oraz licznymi figurami aniołków. Jeden z nich, stojący na czaszce i dmuchujący bańki mydlane, symbolizuje Vanitas – marność i przemijanie życia ludzkiego. Drewniane elementy architektoniczne epitafium: gzymsy, kręcone kolumny, tablice pomalowane na czarno i polerowane imitują czarny marmur. Inskrypcje na gzymsach wykonane są z blachy cynowej, a gzymsy dekorowane są także drobnymi elementami z masy perłowej.
Tekst i ilustracja: Nadbałtyckie Centrum Kultury