Posłuchaj wykładu
W poniedziałek 25 maja 2020 r. o godz. 18.00 Towarzystwo „Dom Uphagena” serdecznie zaprasza na wykład mgr Iwony Berent z cyklu „Kultura Dawnego Gdańska” pod tytułem „Historia kościoła św. Jana w Gdańsku w latach 1945–1989”. Wykład odbędzie się poprzez stronę internetową www.gdansk.pl z możliwością późniejszego odtworzenia.
Kościół św. Jana istniał już około połowy XIV w. jako filia parafialnego kościoła św. Katarzyny, ale już w latach 60. XIV wieku rozpoczęto budowę większego założenia kościelnego, które ukończono 100 lat później. Nowa świątynia stała się kościołem parafialnym dla północnej części Głównego Miasta. Taki sam zasięg miała późniejsza parafia luterańska, powołana w kościele św. Jana w 1559 r., po zwycięstwie reformacji w Gdańsku. Luteranie wyposażyli wnętrze swojego kościoła w wiele znakomitych obiektów, z których wiele zachowało się po dzień dzisiejszy. Należą do nich kamienny ołtarz główny wzniesiony w latach 1599–1612 przez Abrahama van den Blocke, nagrobek Nathaniela Schrodera z 1668 r., stalla Rady Kościoła z 1672 r., kaplica chrzcielna, empora południowa zdobiona cyklem 28 obrazów o tematyce zaczerpniętej ze Starego i Nowego Testamentu, 30-głosowe barokowe organy autorstwa mistrza Johannesa Rhodego – jeden z najświetniejszych instrumentów osiemnastowiecznej Europy, liczne epitafia m.in.: pierwszego pastora Johanna Hutzingusa, pastora Jana Jakuba Cramera czy córki Zachariasza Zappio – Adelgundy oraz wiele innych dzieł sztuki sakralnej. W latach 1943–1944 wszystkie zabytki zostały dokładnie zinwentaryzowane przez niemieckich konserwatorów pod kierunkiem Jakuba Deurera i ewakuowane do obiektów sakralnych w okolicach Gdańska. W roku 2012 ocalone obiekty zaczęły powracać na swoje historyczne miejsce do kościoła św. Jana. Od 2009 roku dzięki staraniom Nadbałtyckiego Centrum Kultury wykonano prace remontowe budynku kościoła wraz z przylegającymi kamieniczkami, rewaloryzację i adaptację wnętrza na centrum kulturalne oraz renowację, konserwację i rekonstrukcję zabytków ruchomych. Prace sfinansowano głównie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 oraz 2014-2020 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.