Lekarz medycyny. Urodził się w Gdańsku, był synem Joachima i Elżbiety z domu Bartsch. Uczył się w Gimnazjum Akademickim, w którym otworzono katedrę anatomii i medycyny kierowaną przez pierwszego profesora anatomii w Polsce – doktora Jana Mathesiusa. W latach 1588–1593 Joachim Oelhaf odbył studia w Wittenberdze, a później również w Altdorf i w Krakowie. Dzięki przyznanemu przez gdańską Radę Miasta stypendium mógł doskonalić swe umiejętności na studiach w Padwie – głównym ośrodku w Europie zajmującym się naukowo anatomią. Studia uzupełniał także w Montpellier, gdzie w 1600 roku uzyskał doktorat z filozofii i medycyny.
Po powrocie do Gdańska w 1602 roku Oelhaf objął stanowisko fizyka (lekarza) miejskiego. Wkrótce stał się także lekarzem Zygmunta III Wazy, gdzie korzystał z doświadczeń nadwornego medyka Zygmunta III Wazy – Jana Baptysty Gemmy. Będąc profesorem anatomii i medycyny w Gimnazjum Akademickim Oelhaf prowadził wykłady, uczestniczył w dysputach i był autorem prac naukowych. Jak wielu medyków interesował się botaniką i leczniczym działaniem roślin, założył nawet na miejskich wałach ogród dla hodowania ziół leczniczych. W pierwszym roku swego urzędowania w Gdańsku wykazał się niezwykłą wiedzą i ofiarnością w opanowaniu epidemii (prawdopodobnie dżumy), która pochłonęła życie około 15 tysięcy mieszczan.
Jako wybitny anatom przeprowadzał w celach badawczych sekcje zwłok. Pierwszym odnotowanym zabiegiem była sekcja zwłok dziecka z patologią wątroby, następnym – sekcja zwłok profesora Bartholomäusa Keckermanna (1572–1609) – gdańskiego filozofa, historyka i teologa kalwińskiego.
Międzynarodową sławę przyniosła Oelhafowi przeprowadzona po raz pierwszy w tej części Europy publiczna sekcja zwłok, której dokonał 27 lutego 1613 r. Zabieg odbył się w Sali Gimnazjum – dawnym refektarzu klasztoru franciszkanów i dotyczył dziecka Anny Krop, żony szewca z Pruszcza Gdańskiego. Wyniki sekcji (u dziecka wystąpił zespół wad mnogich określony przez Oelhafa jako foetus monstrus) zostały opublikowane i stały się bazą naukową dla lekarzy europejskich.
Joachim Oelhaf zmarł w 1630 podczas kolejnej epidemii dżumy.
Założony przez Joachima Oelhafa ogród Rada Miejska zleciła zlikwidować po jego śmierci, uznając, że wały miejskie nie są właściwym miejscem dla tego typu upraw, niemniej jednak syn Joachima, Mikołaj Oelhaf – także lekarz, dalej prowadził badania nad ziołami i został autorem księgi opisującej około 350 roślin ziół leczniczych.
Ilustracje:
Michiel Jansz. van Mierevelt Lekcja anatomii Doktora Willem van der Meera, 1617
Strona Juan de Valverde La anatomia del corpo umano, 1586
Foetus monstrosus z broszury Joachima Oelhafa Gdańsk, 1613
Źródła: https://commons.wikimedia.org
