Andreas Stech
(1635–1697)

Gdański malarz, portrecista. Syn Heinricha, malarza i portrecisty przybyłego z Lubeki, oraz Anny z domu Krasen. W Gdańsku z rodziną od 1636 roku. Przypuszczalnie uczył się malarstwa u ojca, od 1653 zapewne u Adolfa Boya. W roku 1658 wyzwolony na czeladnika, od 28 III 1662 mistrz cechowy na podstawie prac: Powołanie św. Andrzeja i Krezus rzucający się w płomienie, w 1667 otrzymał gdańskie obywatelstwo. Był witrykiem kościoła św. Katarzyny i wielokrotnie starszym cechu malarzy gdańskich.

Wpływ na jego styl wywarło malarstwo holenderskie i flamandzkie. Malował głównie obrazy religijne (Św. Róża z Limy w kościele św. Mikołaja) oraz dla cystersów z klasztoru w Oliwie (między innymi obraz w ołtarzu głównym, siedem kompozycji w nawie głównej) i Pelplinie (na przykład Ukrzyżowanie, sceny z Dziejów Apostolskich) i portrety (będące najbardziej cenioną częścią jego spuścizny, w tym Jana Heweliusza, Gabriela Fryderyka Schumanna, syna burmistrza Gabriela Schumanna, Petera Fabri, Johanna Heina). Tworzył sceny historyczne i alegoryczne (między innymi do Dworu Artusa, niezachowane: Walka Horacjuszy z Kuriacjuszami, kartony do gobelinów Sąd Salomona i Herkules, zachowane obrazy w Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej: Płaczący filozof – Heraklit i Śmiejący się filozof – Demokryt) oraz martwe natury. Osobne miejsce w jego dorobku zajmują ilustracje naukowe do dzieł gdańskich uczonych: Jana Heweliusza i botanika Jakoba Breyna. Jego uczniem był Christian Friedrich Falckenberck (1675 Kopenhaga – 1745 Gdańsk), malarz tematów historycznych (Cyrus i królowa Amazonek) i religijnych (rysunki scen pasyjnych).

Andreas Stech 24 VIII 1660 roku w kościele św. Katarzyny ożenił się z Anne Marie, córką Adolfa Boya, od 1653 roku wdową po gdańskim mistrzu malarskim Auguście Ranischu. Miał córki Concordie (ochrzczona w kościele św. Katarzyny 13 VI 1661) i Anne Katherine (ochrzczona tamże 11 IV 1667) oraz syna Johannesa Adolfa (ochrzczony tamże 15 I 1663).

Tekst: Monika Jankiewicz-Brzostowska, gedanopedia.pl
Ilustracja z zasobów Muzeum Narodowego w Gdańsk