Z początkiem roku ukazał się nowy, jubileuszowy numer Gdańskiego Rocznika Ewangelickiego za rok 2017 – to już XI tom ewangelickiego czasopisma naukowego wydawanego przez Parafię Ewangelicko-Augsburską w Gdańsku. Czasopismo współtworzą uznani naukowcy, pracownicy polskich oraz zagranicznych uczelni, przede wszystkim związani z Diecezją Pomorsko-Wielkopolską KEA w RP oraz Chrześcijańską Akademią Teologiczną w Warszawie. Redaktorem naczelnym czasopisma jest ks. bp prof. Marcin Hintz – zwierzchnik tejże Diecezji i jednocześnie wykładowca ChAT.
GRE składa się z trzech głównych działów: Historii, Teologii oraz Varia. Publikowane artykuły przybliżają czytelnikom dzieje protestantyzmu na ziemiach polskich, rozpowszechniają najnowsze wyniki badań z etyki, biblistyki oraz skłaniają do teologicznej refleksji. Całość uzupełnia każdorazowo Rozmowa oraz Kronika wydarzeń z życia parafii w Gdańsku z siedzibą w Sopocie.
Najnowszy tom poświęcony jest przede wszystkim tematyce, obchodzonego przez protestantów na całym świecie w minionym roku, jubileuszu 500-lecia Reformacji. GRE za 2017 rok jest więc swoistym podsumowaniem obchodów tego wielkiego jubileuszu na Pomorzu. W bieżącym numerze znalazło się sześć artykułów poświęconych szeroko rozumianym aspektom historii ewangelicyzmu, w głównej mierze skoncentrowanych na historii Kościoła ewangelickiego na ziemiach Rzeczypospolitej. Ponadto w reformacyjnym numerze GRE opublikowanych jest siedem artykułów z zakresu teologii, w tym dwa napisane przez niemieckich teologów ewangelickich i jeden przez polskiego ekumenistę z Kościoła rzymskokatolickiego. W XI tomie znajduje się również jeden tekst z pogranicza teologii i filozofii oraz dwa artykuły ukazujące dzieje Reformacji XVI wieku, wśród których znalazło się tłumaczenie i komentarz kazania ks. dr. Marcina Lutra. Natomiast w dziale Varia znalazły się dwa teksty o charakterze filozoficznym i polemicznym.
Warto podkreślić, że część tekstów powstała jako rozszerzona i pogłębiona wersja referatów konferencyjnych, wygłoszonych podczas Gdańskiego Kongresu Reformacyjnego w dniach 18-19 maja 2017 roku, który odbył się w siedzibie Uniwersytetu Gdańskiego.
Ponadto w najnowszym numerze tradycyjna Rozmowa ma postać zapisu Debaty reformacyjnej, jaka odbyła się w maju 2017 roku w Ratuszu Głównego Miasta Gdańska w ramach diecezjalnych obchodów 500-lecia Reformacji. W debacie zatytułowanej „Jaki byłby świat bez Reformacji?” udział wzięli: Jerzy Buzek, bp Marcin Hintz, Paweł Huelle, Sławomir Kościelak oraz Zbigniew Nosowski, który pełnił jednocześnie rolę moderatora.
Spis treści:
HISTORIA
- SŁAWOMIR KOŚCIELAK Luteranie, katolicy, kalwiniści w Gdańsku. Bilans konfrontacji i koegzystencji w trzech pierwszych wiekach od wystąpienia Marcina Lutra.
- TADEUSZ STEGNER Reformacja w Odrodzonej Rzeczypospolitej. Polskie ewangelickie środowiska opiniotwórcze w okresie międzywojennym wobec dziedzictwa Reformacji.
- KRZYSZTOF M. RÓŻAŃSKI Życie społeczne parafii luterańskiej w Białymstoku od I do II wojny światowej.
- GRZEGORZ JASIŃSKI Obraz życia mazurskich ewangelików w 1946 roku.
- DAWID BINEMANN-ZDANOWICZ Historyczno-prawne aspekty włączenia działających w II RP Kościołów ewangelickich konfesji luterańskiej i ewangelicko-unijnej do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.
- JULIUSZ GARDAWSKI Wpływ ewangelicyzmu na gospodarkę – rola zaufania.
TEOLOGIA
- HANS-JURGEN ABROMEIT The Luther Effect. What was the aim of the Reformer and what was the result?
- MARCIN HINTZ Aktualność reformacyjnego przesłania we współczesnej etyce ewangelickiej.
- ANDRZEJ PERZYŃSKI Document „From Conflict to Communion”. Some Historical Approaches.
- TOMASZ KUPŚ Immanuel Kant a protestantyzm.
- CHRISTOPH EHRICHT Das Prämonstratenserkloster Belbuck als eine Keimzelle der Reformation im südlichen Ostseeraum.
- EWA SOJKA, JERZY SOJKA Kazanie Marcina Lutra na poświęcenie kościoła zamkowego w Torgawie.
- KALINA WOJCIECHOWSKA Aby słowo Boże dzięki śpiewowi wśród luk przebywało.
VARIA
- JACEK HOŁÓWKA Erazm a Luter o wolnej woli
- KAROL TOEPLITZ Marcina Lutra teologiczna definicja człowieka, czyli Dysputa o człowieku.
RECENZJE
- ELIZA FILBY, God & Mrs Thatcher. The Battle for Britain’s Soul (Paweł A. Leszczyński)
- ANETA SOKÓŁ, Polska książka ewangelicka po 1989 roku (Grażyna Szewczyk)
ROZMOWY
- ZBIGNIEW NOSOWSKI Dysputa „Jaki byłby świat bez Reformacji?”
KALENDARIUM
- IWONA HINTZ Kronika Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Gdańsku z siedzibą w Sopocie za rok 2017
Nowy numer Gdańskiego Rocznika Ewangelickiego jest dostępny w kancelarii sopockiej Parafii. Zachęcamy również do odwiedzenia naszej strony: www.gre.luteranie.pl, gdzie znajdą Państwo numery archiwalne roczników w formacie PDF oraz szczegółowe informacje poświęcone GRE. Wszystkim czytelnikom życzymy interesującej lektury.
Redakcja Gdańskiego Rocznika Ewangelickiego