31 października 2017 r. (wtorek), godz. 14.00
Zielona Brama, Oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku, Długi Targ 24, Gdańsk
Organizatorzy: Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska oraz Archiwum Państwowe w Gdańsku.
Kuratorzy: Małgorzata Buchholz-Todoroska, Piotr Paluchowski, Agata Larczyńska (PAN BG), Monika Płuciennik (AP), Janusz Trupinda (MHMG).
31 października 2017 r. w Dworze Artusa w Gdańsku odbyło się uroczyste otwarcie wystawy Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra. W wydarzeniu wzięli m.in. udział: Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, Prezydent Miasta Sopotu Jacek Karnowski, Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk oraz Wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz. Uroczystość poprowadził dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku Wojciech Bonisławski. Marszałek Mieczysław Struk odczytał Uchwałę Sejmiku Województwa Pomorskiego upamiętniającą 500 lat Reformacji, a podziękowania oraz okolicznościowe słowo do zebranych wygłosił zwierzchnik Diecezji Pomorsko-Wielkopolskiej KEA w RP, ks. bp Marcin Hintz. O wystawie i zgromadzonych zbiorach opowiadali jej kuratorzy z czterech instytucji: Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, Archiwum Państwowego w Gdańsku i PAN Biblioteki Gdańskiej. To właśnie te instytucje przede wszystkim udostępniły swoje eksponaty na wystawę – ale trafiły tu również obiekty z innych krajowych i zagranicznych kolekcji.
Wystawa ukazuje dziedzictwo protestantyzmu w Gdańsku począwszy od XVI wieku aż po wiek XIX. Zgromadzono na niej najciekawsze obiekty spośród bardzo bogatych zachowanych zbiorów. W „Zielonej Bramie” – oddziale Muzeum Narodowego w Gdańsku – do końca stycznia 2018 roku będzie można zobaczyć licznie zgromadzone dzieła sztuki, naczynia liturgiczne, archiwalne dokumenty, w tym m.in. listy Marcina Lutra do Rady Miejskiej w Gdańsku, Statuta Sigismundi, pochodzącą z drukarni Andrzeja Hünefelda Biblię Gdańską z 1632 r., portrety Marcina Lutra i Filipa Melanchtona z warsztatu Lucasa Cranacha młodszego, obrazy Isaaka van den Blocke oraz Paula Vredemana de Vries, Portret Petrusa Fabriego i Portret pastora z dwoma kwiatami Andreasa Stecha oraz wiele innych. Ciekawostką jest, prezentowane po raz pierwszy publicznie, oryginalne wyposażenie pochówku z kościoła św. Trójcy. Po części oficjalnej w Dworze Artusa, zebrani goście przeszli do Zielonej Bramy, gdzie odbyło się oprowadzanie po wystawie w towarzystwie kuratorów.
Współorganizatorami wystawy są Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska oraz Archiwum Państwowe w Gdańsku. Wystawie towarzyszy katalog składający się z dwóch tomów: pierwszy zawiera 12 esejów poświęconych gdańskiej Reformacji, drugi noty katalogowe wraz z reprodukcjami wszystkich eksponatów archiwalnych, historycznych i artystycznych.
Zespół kuratorów
Małgorzata Buchholz-Todoroska, Agata Larczyńska (PAN BG), dr Piotr Paluchowski, Monika Płuciennik (APG), dr hab. Janusz Trupinda (MHMG)
Współpraca kuratorska
dr Ewa Barylewska-Szymańska (MHMG), dr hab. Małgorzata Grupa (UMK), o. Tomasz Jank OFMConv., Marcin Kurr (APG), Magdalena Mielnik (MNG), dr Maria Otto (PAN BG), Renata Wiloch-Kozłowska
Konsultacja naukowa
prof. dr hab. Edmund Kizik, prof. UG dr hab. Sławomir Kościelak
Projekt aranżacji wystawy
Dominika i Tomasz Gzowscy
Ilustracja: Portrety Marcina Lutra i Filipa Melanchtona, 1564 rok lub później, warsztat Lucasa Cranacha młodszego (1515–1586), Muzeum Narodowe w Warszawie
Zdjęcia: Grzegorz Nosorowski (MNG), Dominika Gzowska