„Reformacja i ewangelicyzm nad Bałtykiem”
Projekt Nadbałtyckiego Centrum Kultury

Od dnia 2 października 2017 r. można uczestniczyć w wydarzeniach wchodzących w skład Projektu „Reformacja i ewangelicyzm nad Bałtykiem”

Reformacja i ewangelicyzm nad Bałtykiem to projekt Nadbałtyckiego Centrum Kultury i Polskiej Akademii Umiejętności Stacji Naukowej w Gdańsku, ze znaczącym udziałem wielu innych podmiotów. Należy do nich Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, Diecezja Pomorsko-Wielkopolska Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP i Instytut Kaszubski. W przygotowanie imprez towarzyszących włączone są znaczące instytucje kultury województwa pomorskiego, jak Archiwum Państwowe w Gdańsku, a przede wszystkim muzea Słupska, Wejherowa, Starogardu Gdańskiego. Badania nad reformacją w Polsce mają długą tradycję naukową. Prowadzi je wielu wybitnych naukowców: historyków, historyków sztuki, socjologów, literaturoznawców czy muzykologów z ośrodków uniwersyteckich w Polsce i za granicą. Badania te, intensyfikowane w ostatnich kilkunastu latach, są w bieżącym roku – w czasie  rocznicowych obchodów 500-lecia Reformacji -prezentowane na wielu forach. Projektem niniejszym włączamy się do naukowych dysput, do ukazania dziejów Reformacji i jej konsekwencji w sferze kulturowej i społecznej. Wychodzimy od początków, a konkretniej – od osoby jej współtwórcy Johannesa Bugenhagena (1485-1558), któremu będzie poświęcony w znacznym stopniu program pierwszego dnia konferencji. Następnie w naukowej refleksji skupimy się na dziejach najnowszych (XIX i XX w.), z akcentami dotyczącymi współczesności, a więc dziedzictwa materialnego i duchowego przesłania ewangelicyzmu w Polsce i krajach bałtyckich. Jest to istotny obszar badań naukowców i polskich i niemieckich. Uczestnictwo w konferencji badaczy niemieckich pozwoli pełniej ukazać w naukowej konfrontacji stan badań pomorzoznawczych nad Reformacją po obu stronach Odry.

Dzieło Reformacji, co nie zawsze funkcjonuje w powszechnej świadomości, stanowi wspólne dziedzictwo Polski. Jest to bogactwo, którego nie sposób pominąć, chcąc prawidłowo kreślić obraz kultury polskiej. Dziedzictwo wyznawców Kościoła ewangelicko-augsburskiego odnajdujemy w trwałych kulturotwórczych śladach na Pomorzu, w Polsce i Europie nad Bałtykiem. Nie pomijając zjawisk konfrontacji i Kontrreformacji, zwracamy uwagę na spotkanie i współistnienie ludzi różnych religii i kultur, bogactwo wynikające z różnorodności, zakorzenione w mitycznych tradycjach tolerancji w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Współorganizatorzy:

Polska Akademia Umiejętności Stacja Naukowa w Gdańsku
Pracownia Historii Pomorza i Krajów Nadbałtyckich Instytutu Historii UG
Instytut Kaszubski
Archiwum Państwowe w Gdańsku
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
Muzeum Historyczne Miasta Gdańska
Niemiecki Instytut Historyczny
Centrum Kultury Filmowej w Gdyni

Ramowy program wydarzeń

  • 17–18 października 2017 – konferencja naukowa w Ratuszu Staromiejskim Reformacja i ewangelicyzm nad Bałtykiem
    17 października – Johannes Bugenhagen – Doktor Pomeranus
    18 października – Dziedzictwo materialne i kulturowe przesłanie
  • 17 października 2017 – Centrum św. Jana – wernisaż wystawy Życie i dokonania Jana Bugenhagena
  • 18 października 2017 – Archiwum Państwowe w Gdańsku – wernisaż wystawy archiwalnej Z życia kościołów i protestantów na Pomorzu w XIX i XX wieku
  • 19 października 2017 – Centrum św. Jana – panel pastorów, koncert
  • październik 2017 – Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, wystawa modlitewników i kancjonałów
  • listopad 2017 – koncert muzyki chóralnej w kościele św. Leona (po-ewangelickim) w Wejherowie

Projekty towarzyszące

Wystawy

Życie i dokonania Jana Bugenhagena – Centrum św. Jana
Kancjonały i modlitewniki kaszubsko-pomorskie – Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
 Z życia kościołów i protestantów na Pomorzu w XIX i XX wieku – Archiwum Państwowe w Gdańsku
Sola scriptura… – Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie, I–IV 2017
Die blume ist verwelckt…  – Muzeum Ziemi Kociewskiej w Starogardzie Gdańskim, X–XII 2017

Panel pastorów Pomorza

Współczesne problemy i wyzwania protestantyzmu.
Ratusz Staromiejski, moderatorzy: prof. Cezary Obracht-Prondzyński, dr Krzysztof Ulanowski

Szlak kulturowy Reformacji

Wędrówki po Gdańsku z przewodnickim zeszytem
Wyjazd studyjny z historycznymi wypisami: Dziedzictwo pomorskiego ewangelicyzmu – miejsca, budowle, ludzie
kurator Klaudiusz Grabowski

Wydawnictwa

publikacja materiałów pokonferencyjnych, przewodniki szlaku kulturowego Reformacji – Gdańsk i Pomorze

Opracowała Bronisława Dejna