W piątek 1 marca 2024 roku o godz. 17.30 Centrum Herdera UG zaprasza na wykład Alicji Andrzejewskiej-Zając pod tytułem Daniel Chodowiecki i fenomen osiemnastowiecznej grafiki narracyjnej. Spotkanie zorganizowane jest w cyklu Gdańsk w czasach Johanna Gottfrieda Herdera, w 280 rocznicę jego urodzin.
Wykład odbędzie się w siedzibie Centrum Herdera UG przy ul. Ogarnej 26 w Gdańsku.
Udział w spotkaniach jest bezpłatny, ale obowiązują zapisy. Chętnych do wzięcia udziału organizator prosi o wypełnienie formularza.
https://herder.ug.edu.pl/kontakt-2/
Daniel Mikołaj Chodowiecki (1726-1801)
Urodzony w Gdańsku malarz i rysownik. Syn hugenotki (urodzonej w Szwajcarii Marie Henriette Ayrer) i pochodzącego z polskiej szlachty gdańskiego kupca Gotfryda Chodowieckiego. W siedemnastym roku życia wysłano go na praktykę handlową do Berlina, gdzie spędził większość życia. Został tam znanym rysownikiem, grafikiem i ilustratorem wydawnictw, a także dyrektorem Pruskiej Akademii Sztuki. Część swojej twórczości poświęcił Polsce oraz polskim tematom historycznym. Najbardziej znany w Polsce jest cykl jego 108 rysunków powstałych w 1773 r. podczas dwumiesięcznego pobytu u matki w Gdańsku. Znane są też jego dwa kalendarzyki wydane w Berlinie – pierwszy z nich, z 1796, przedstawia polskie postacie i wydarzenia historyczne (Piast i Rzepicha, Kopernik, Władysław IV, Jan III Sobieski, Stanisław Leszczyński, Tadeusz Kościuszko) drugi, z 1797 – sceny z życia Stanisława Leszczyńskiego wraz z typami polskiej szlachty, mieszczaństwa, chłopstwa oraz polskiego wojska. Był też autorem obrazu Konstytucja 3 maja.
Dwieście pięćdziesiąt lat temu Daniel Chodowiecki odbył podróż z Berlina do rodzinnego Gdańska, którą zilustrował ponad stoma rysunkami. Jest to narracja na miarę współczesnego komiksu, którego bohaterem jest sam autor. Chodowiecki zamienił niezwykle popularną w osiemnastowiecznej Europie formę opisu podróży w sekwencje obrazowe tworząc dzieło o niezwykłej wartości dokumentacyjnej. Obecnie rysunkowy dziennik artysty znajdujący się w Akademie der Künste w Berlinie pozostaje jednym z ważniejszych źródeł na temat osiemnastowiecznego Gdańska. To właśnie ten niezwykły dar obserwacji i przenikliwość spojrzenia, które możemy dostrzec w tym krótkim, ośmiotygodniowym, gdańskim epizodzie jego twórczości, uczyniły Chodowieckiego jednym z najbardziej rozchwytywanych oświeceniowych ilustratorów. Liczne miniaturowe ryciny, winiety, karty tytułowe jego autorstwa zdobiące najbardziej poczytne wówczas wydawnictwa rozsławiły nazwisko gdańszczanina w całej Europie i cieszyły się ogromną popularnością wśród ówczesnych kolekcjonerów, także w Gdańsku.
Czy popularność Chodowieckiego wynikała wyłącznie z jego wyjątkowego talentu? Co artysta chciał przekazać za pomocą swojej twórczości? Jaką funkcję pełniła ilustracja w literaturze oświeceniowej i dlaczego w Gdańsku znajduje się jeden z największych zespołów rycin i rysunków tego artysty w Europie?
Alicja Andrzejewska-Zając
kustoszka w Pracowni Grafiki Oddziału Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka oraz współautorka wielu wystaw, publikacji naukowych i popularno-naukowych. Jej zainteresowania badawcze to historia grafiki europejskiej i kolekcjonerstwa.
O Danielu Chodowieckim:
https://www.reformacja-pomorze.pl/1726/10/07/daniel-chodowiecki-1726-1801/