W sobotę 25 listopada 2023 r. o godz. 17:00 Instytut Kultury Miejskiej zaprasza na Festiwal Schopenhauera – wykłady i dyskusje filozoficzne.
Festiwal Schopenhauera to festiwal filozoficzny, otwarty i dostępny dla każdego. W założeniu organizatorów ma być odpowiedzią na intelektualne i duchowe potrzeby mieszkańców Gdańskiej metropolii, współtworząc jej nowoczesne, otwarte i zaangażowane oblicze. Powstał, aby odpowiedzieć na zamęt, w którym pogrąża się nasz świat. Ciągła stymulacja bodźcami, nieograniczone możliwości techniki, rozbudzane ambicje, turbokonsumpcja, ideologiczne wzmożenie. A zarazem apokaliptyczne lęki, depresja, widmo kryzysu i wojny, wypalenie i wyobcowanie. Oto dwie strony współczesnego życia, które domagają się zatrzymania i refleksji. Programy polityczne i społeczne, mobilizacja i aktywność to za mało. Potrzebujemy więcej filozofii, krytycznego i oryginalnego myślenia, świeżych i odkrywczych perspektyw.
W Festiwalu Schopenhauera wezmą udział najwybitniejsze polskie intelektualistki i intelektualiści. Wydarzenie poprowadzą Katarzyna Kasia i Piotr Augustyniak. Wykład inauguracyjny wygłosi Andrzej Leder. Chcielibyśmy, żeby popołudniowe i wieczorne wykłady i dyskusje z udziałem publiczności trwały do późnej nocy i były okazją do wielu spotkań i wzajemnych inspiracji. Temat pierwszej edycji: „Czas zamętu i oszołomienia”.
Miejsce: Instytut Kultury Miejskiej (Audytorium), Targ Rakowy 11
Bilety: https://bilety.ikm.gda.pl/rezerwacja/termin.html?idl=0&idg=6&idw=80
Bilet normalny 40 zł , bilet ulgowy (dzieci, młodzież, studenci i seniorzy) 30 zł
Zniżka na Kartę Mieszkańca, Kartę do Kultury i Kartę Dużej rodziny to 10%
PROGRAM
17:00 Otwarcie festiwalu
17:10 Filozofia w czasach zamętu i oszołomienia | Katarzyna Kasia, Piotr Augustyniak
CZĘŚĆ 1: ŚWIAT JAKO WOLA I PRZEDSTAWIENIE
17:30 Wykład mistrzowski Andrzeja Ledera
18:00 Panel dyskusyjny wokół wykładu | Renata Lis, Edwin Bendyk, prowadzenie: Katarzyna Kasia, Piotr Augustyniak
19:00 Głos polemiczny Andrzeja Ledera i pytania publiczności
19:15 Przerwa
CZĘŚĆ 2: CZAS ZAMĘTU I OSZOŁOMIENIA
19:30 Wykład mistrzowski Pawła Mościckiego
20:00 Panel dyskusyjny wokół wykładu | Jagoda Szelc, Tadeusz Bartoś, prowadzenie: Katarzyna Kasia, Piotr Augustyniak,
21:00 Głos polemiczny Pawła Mościckiego i pytania publiczności
21:15 Filozoficzny Hyde Park w przestrzeni Instytutu Kultury Miejskiej
ARTUR SCHOPENHAUER
Artur Schopenhauer urodził się w Gdańsku w 1788 roku. Jego ojcem był kupiec Heinrich Schopenhauer, matka Joanna z domu Trosiener była literatką. Rodzina wyemigrowała w 1793 roku, kiedy miasto zostało zajęte przez Prusy. Artur miał wtedy 5 lat. Wolą ojca było, by syn przejął jego interesy, dlatego Artur po osiedleniu się w Hamburgu, kształcił się w fachu kupieckim. Po śmierci ojca rodzina przeniosła się do Weimaru, gdzie Joanna Schopenhauer prowadziła salon literacko-filozoficzny, który gościł wielu pisarzy i filozofów, m.in. Johann Wolfgang Goethe.
W latach 1809–1813 Artur Schopenhauer studiował psychologię i metafizykę w Getyndze, tam też uzyskał tytuł doktora. Następnie kształcił się w Berlinie i Jenie, uczęszczając na wykłady m.in. Fichtego i Schleiermachera. Naukę uzupełniał licznymi podróżami po Europie.
Jego pierwsze dzieło Świat jako wola i wyobrażenie (1819) nie przyniosło mu oczekiwanej popularności, gdyż w Berlinie, gdzie wykładał, jego myśl funkcjonowała w cieniu dominującego heglizmu. W dziele tym gloryfikował wolę człowieka i twierdził, że jest ona siłą napędową wszechświata, a także przyczyną męki istnienia, a jedynie artyści, mędrcy i święci mają możliwość wydobycia się spod wpływu tej siły. Na skutek konfliktu stanowiska Schopenhauera z teoriami heglowskimi, jego wykłady były bojkotowane przez znaczną część studentów. Rozczarowany środowiskiem akademickim stolicy i w obawie przed szerzącą się cholerą, w 1831 roku filozof wrócił do Frankfurtu, gdzie żył samotnie. Zmarł na atak serca w wieku 72 lat (1860).
Najważniejszymi źródłami poglądów Schopenhauera były nauka Kanta i filozofia buddyjska. Podobnie jak Kant, Schopenhauer uważał, że nie poznajemy rzeczy, a jedynie zjawiska; a podążając zaś za myślą Wschodu, uznał, że zjawiska te są jedynie naszymi złudzeniami. W filozofii Kanta prawdziwa „rzecz sama w sobie” była niepoznawalna, istniała bowiem gdzieś poza sferą porządkowanego przez ludzki umysł świata zmysłowego. Schopenhauer zmodyfikował ten pogląd proponując odwrót od świata zewnętrznego i badanie własnego wnętrza. Według filozofa zadaniem człowieka myślącego jest uzyskać jak największą wiedzę o sobie samym. Uważał, że istota ludzka jest „rzeczą samą w sobie”, czyli taką rzeczywistością, która istnieje naprawdę, a nie stanowi jedynie złudzenia (wrażenia).
Naznaczona pesymizmem filozofia Schopenhauera, mówiąca o cierpieniu i niepokoju, które nieustannie towarzyszą ludzkiemu życiu, wzbudziła zainteresowanie dopiero pod koniec XIX wieku. Wtedy to bowiem gwałtownie narastały dekadenckie nastroje, związane z kryzysem wartości i wiary w sens ludzkiego życia. Poglądy niemieckiego filozofa okazały się wówczas niezwykle aktualne.
BIOGRAM JOANNY SCHOPENHAUER